პოეზიის კუნძულის სამი ქალთევზის მემკვიდრეობა

მე შენ არ გეტყვი მე შენ არ გეტყვი: გეტრფი! ვითა სხვანი გეტყვიან. ბევრი გარწმუნებს - გეტრფი; გულით კი სხვაგან რბიან მხოლოდ ეს ლექსი: გეტრფი! ნეტა რას ძალსა მქონობს? ცუდ არს: გეტრფი და გეტრფი, თუ გულიც არ მიმყოლობს. ასეთი გეტყვის: გეტრფი, რომ ტრფობა არ იცოდეს; სხვამ ნუ თუ ვერ გრქვას: გეტრფი, და გულში კი იწოდეს. ნუ ელი, მეც გრქვა: გეტრფი! დუმილს ვრაცხ უმჯობესად, მარამ მერწმუნე, გეტრფი საზომის უაღრესად! [ალექსანდრე ჭავჭავაძე] მარიჯან *** თავი დაიხრჩო სიმხიარულემ თავი დაიხრჩო სიმხიარულემ ჩემს ბრინჯაოსფერ შიშველ მკლავებზე, როცა შევნიშნე, რომ დაფარულად შენი ღიმილი სხვას შესთავაზე. ხომ იცი, ვგავარ ველურ წარმართებს და სურვილები მძლავრად მერევა... მაშ, როგორ ფიქრობ, მე ვინ წამართმევს შენს თავს და შენთან ბედნიერებას? მრავალ სიმებით გადამეხლართე თერთმეტ ზაფხულის მზიან რკალებით... და როცა სხვასთან ღამეს გაათევ, მიცქერ ნაცემი ძაღლის თვალებით. ო, მე ეგ ხედვა ძლიერ მაღონებს და მაგონდება დრო შორეული, ჩემთვის წირავდი ქართულ მადონებს, და მიცქეროდი წყალმორეული. მე მახსოვს შენი სხვა გამოხედვა, მშვიდი, მშიერი, მკაცრი და მწველი, როს სიბრალულით ჩემს თვალებს ხევდა ეგ გამოხედვა: დაჭრილი შველის. გახსოვს, ლურჯ ზეცას ხმლები სერავდნენ, ზღვაზე ვფიქრობდით მაშინ ნაკლებად, ჩვენ ავდიოდით მთების სერამდე დაუზარებლად...ტყის ასაკლებად... გახსოვს, ნაძვებსაც მტვერი სცვიოდა ჰაერში იდგა სუნი საკმევლის, ხავსი, კარავი, ტყის ნოტიო და... ეხ, რამდენია კიდევ სათქმელი. ვგზავნიდი ლექსებს და ამანათებს დღეს კი ერთად ვართ ზღვის დავალებით და ვიტანჯები, რომ მომანათებ ნაცემი ძაღლის მუნჯი თვალებით. სათაური კარია ვითომ. კარის შეხსნა ჰგავს წარწერას უცხო ეზოს ჭიშკართან: ეზოში ავი ძაღლია. სიმხიარულე ვისთვის რაა.. პოეტი ქალისთვის, იქნებ ჩემთვის (აქ ვცდი ლობ გაგაღიმოთ) სიმხიარულე აღტკინებაა, ატეხვა, აწევა ფეხის წვერებზე დგომა, თმის გაშლა, მდინარეში ჩავარდნილ მზისთვის ხელის შეშველება, მთას მოხვეულ აბურდული ნისლის გორგალიდან თვალის ამოყვანა.. სიმხიარულის თავის დახრჩობა კი ეს სხვა საზომია, რომლის შემდეგ დასაწყისია და არა სასრული. მარიჯან - მე ვიცი რომ ეს ფსევდონიმია, შავგრემანი, კოხტა ქალისა. ის ცხოვრობდა გალას ეპოქაში. იცნობდა კარგად გალას. მეგობრობდა მასთან. იყო გათხოვილი, ჰყავდა ქმარი და თუ არ ვცდები შვილიც. ასევე, ის იყო დიდი სიყვარული იოსებ გრიშაშვილისა. წერდა ეროტიკულ ლექსებს და ამიტომაც, იქნებ გაკიცხულიც იყო, მაგრამ აშკარად, მის პოეზიაში ჩანს, რომ მარიჯანს დიდად არ აღელვებდა ეს, რადგან იმის გამო, როდი წერდა ეროტიკას, რომ ან გაკიცხული ყოფილიყო და ან კვარცხბელზე შეყენებული და წმინდანად შერაცხული შემდგომ, ქმრისაგან, მეტრფეთაგან. სიმხიარულემ კი თავი მაშინ დაიხრჩო, როცა.. ჩემს ბრინჯაოსფერ შიშველ მკლავებზე, როცა შევნიშნე, რომ დაფარულად შენი ღიმილი სხვას შესთავაზე. - სათაურის ცოფიანი ძაღლივით შეყმუვლება, ნახეთ დრამაში როგორ გადაიზრდება. ბრინჯაოსფერი მკლავები მზით ნარუჯს როდი წარმოგიდგენს, არამედ ძეგლისკენ წაგიყვანს. სიცივე მოდის ყინულივით და დნება. ღიმილის შეთავაზება გადაცვლაა ან გაცვლა. განმარტებაა ღალატის, რადგან გიხარია ის, უღიმი მას, ვინც ძალიან გიყვარს, ვინც უბრალოდ გიყვარს და გეშენება. ლექსის მდინარებას კალაპოტი უღრმავდება ამ სტრიქონებით: ხომ იცი, ვგავარ ველურ წარმართებს და სურვილები მძლავრად მერევა... - შეხსენება თავის და მიმგვანება ველურ წარმართებს - თავის გადადებისა და უკიდურესობამდე მისვლისკენ მინიშნებაა. სურვილების მძლავრად მორევა კი მდინარეს შუაგულისკენ, მორევისკენ მიმავალს შეგახედებს. კადრი იყო და არის რამდენიმე აკრძალული ადგილი მამაჩემის ძველ სახლში, სადაც შესვლა მეკრძალებოდა. ერთ-ერთი, რკინეულით: ათასი იარაღის, ჩაქუჩის, გრდემლის – წვრილ-წვრილი ნივთით გადაჭედილი - სახელოსნო. მტვრიან და ტყავაფხეკილ ჩემოდანში შაბი, აცეტონი, დამდნარი ტყვია და შაბიამანი ინახება. მეორე – ხის კიბის ქვეშ, ჩაბნელებულ დერეფანში, ტანსაცმლის საკიდს ხელით არ უნდა შეეხო. ყავლგასულ ფირსაკრავ, რადიოლას ზევით, ჩამოკონწიალებულია ჩვენი ოჯახის გარდაცვლილი წევრების ტყავის უხეში ლაბადები, ზამთრის ხშირბეწვიანი ქურქები, უხეშბალთიანი ქამრები. მათ უკან კი გეკო და გადაჭრილი სანადირო თოფია საგულდაგულოდ შემალული. როგორც ახლა ვხვდები, ის ორივე იარაღი მუდამ დატენილი ჰქონდა პატრონს, ჩახმახიც შეყენებული – მაშინ სოფელი იწევდა ჩვენსკენ, ცუდი დრო იდგა. შიმშილი და ადამიანები ერთმანეთს ჭამდნენ. კადრი პირველი: ახლო პლანი მარიჯან – ეს ფსევდონიმი მარიამ მარკოზის ასულ ტყემალაძე-ალექსიძისამ, ერთ ზაფხულს ბორჯომის დასასვენებელი სახლის სომეხი ოფიციანტი ქალის შთაგონებით აიღო. ეს სომეხი ქალი მარიამს, თურმე მარი-ჯანს ეძახდა და თბილისში დაბრუნებისას მარიამს ხშირად აგონდებოდა ეს მარიჯან, მარიჯან. რომ არა, ის სომეხი ქალი, ქართულ პოეზიაში, ალბათ, სულ სხვა სახელით შემოიჭრებოდა მარიამ ტყემალაძე-ალექსიძის სახე, თუმცა აუცილებლად კი შემორჩებოდა, თავის ნიშს იპოვნიდა და დაეფუძნებოდა. კამერა ახლოს -თავი დაიხრჩო სიმხიარულემ – მარიჯანმა, 1922 წელს დაწერა. პოეტი, რომელიც 1880 წელს არის დაბადებული თბილისში, 1908 წელს ქალთა სასწავლებელი დაამთავრა, ხოლო 1918 წელს უნივერსიტეტის სიბრძნის მეტყველების ფაკულტეტზე სწავლობს. თანადროულად, 18 წლის პაოლო იაშვილის საყვარელი, გამორჩეული ევროპული სილამაზისა და თავისებური ქცევის ქალიშვილი, ნინო თარიშვილი 1917 წელს აქვეყნებს ლექსებს, რომელიც იმდენად ნოვატორულია, მაშინდელი განათლებული საზოგადოებისთვის აღვირახსნილობად და გარყვნილებად მიიჩნევა. ევროპულ ქალაქს, თბილისს, რომელიც პარიზს ეტოლება და ტოლს არ უდებს, ახალგაზრდა პოეტი გოგონას უსათუთესი ვნებიანი განცდები არ “ეპიტნავება” და აღმოსავლურ მატრიარქალურ, მამრთა ძალის დემონსტრაციულობას მიმართავს, ნინო თარიშვილი უნივერსიტეტიდან ირიცხება, რაც იმას ნიშნავს, რომ მისი სახელის ხმამაღლა წარმოთქმა იკრძალება. პოეტის გრძნობები უფრო მეტად მგრძნობიარე ხდება და მარტო დარჩენილი, პაოლომაც ხომ ამ დროს მიატოვა, წერს სრულიად სასოწარკვეთილ, მისტიურად ამოუხსნელ, უცნაური განზომილებიდან ლექსებს, რომელიც სრულიად არ ეკუთვნის რეალობას. დემონიური ხილვები, ატმის და სხვა უნაზეს ფერთა და სუნთა განცდებით იქმნება ახალი, თანამედროვე და ქართული პოეზიისგან სრულიად განსხვავებული კულტი – თუმცა მარიჯანის ეროტიულ პოეტურ ხაზს ეხმიანება და ეფუძნება. გულის პასუხი ვიღაცას სწერდი: ''1001 კოცნას, საყვარელო, გიგზავნი შორით''. სრიალებს თოვლზე პატარა ციგა, ვიგონებ წიგნში დამალულ წერილს და ახალ დარდებს მომაყრის ციდან გაქურდულ გულზე, ცრემლით დასერილს. ავხადე სურვილს მხურვალედ ლოდი, გულს გინახავდი, როგორც შაჰ-ნამეს, და შენ კი თურმე სხვას ჰპირდებოდი ''ათას ერთ კოცნას'', ათას ერთ ღამეს. ახლა ლოდინი დროთა მზომავი ან საყვედური ვის გავაყოლო?! თვალს შემოევლო ვერცხლის ზონარი, ყმაწვილურ ზღაპარს მოეღო ბოლო. ეს მოხდა გუშინ, ეს იყო წუხელ, ელდა დამეცა ყაჩაღ ლეკსავით და ვით კახეთში თამარის ციხე, დაინგრა ფიქრი გაულექსავი. სრიალებს თოვლზე პატარა ციგა, ვიგონებ ჯავრით დახეულ წერილს და ახალ დარდებს მომაყრის ციდან გაქურდულ გულზე, შხამით დასერილს. /ნინო თარიშვილი/ *** ..და ახლა მინდა ქანდაკებად მხოლოდ გადვიქცე, სფინქსის თვალებში ჩამასვენოს უვნებო ქარმა, რომ ჩემს გარშემო აღარ იყოს, არც დრო, არც სივრცე.. /ნინო თარიშვილი/ და ახლა მინდა ქანდაკებად მხოლოდ გადვიქცე, - ეს სულიერი მდგომარეობა, ალუზიური სწრაფვა ყოველივე ხორციელის და ცოცხალის გაჩერებისა, ბავშვობის დროინდელი თამაშის „გაშეშობანას” ქალწულობის ასაკში შემოჭრაა. ხსნა, რომელიც ძეგლად, დაძეგლების, უგრძნობელობის შედეგად სიმშვიდის მომტანია. მინდა ქანდაკად გადვიქცე – წერს 18 წლის ნინო თარიშვილი. არა მგონია, 1922 წელს ნინო თარიშვილის მიერ დაწერილი ეს სტრიქონები წაეკითხოს სილვია პლათს (27 ოქტომბერი, 1932, ბოსტონი - 11 თებერვალი, 1963, ლონდონი),. ამერიკული პოეტური კუნძულის ქალ-დემონს, რომელიც ასევე მიუნხენის მანეკენებს ადარებს თავს და ლაზარესავით მრავალჯერ აღდგინებაზე გვესაუბრება და რომელმაც ზამთრის თოვლიან ღამეს თვითმკვლელობა არჩია, ორ მცირეწლოვან ბავშვთან ერთად მარტოობის ტუსაღად ყოფნას. ეს ალუზიები, პოეტური ნატურის ადამიანთა საერთო, თუნდაც ნათესავური სულების მარადიული მოგზაურობის თანხვედრაა. 

 კადრი მესამე. შორი პლანი ნელ-ნელა ახლოვდება თავი დაიხრჩო სიმხიარულემ – გრძელდება და ძლიერდება, როგორც მდინარე. ხომ იცი ვგავარ ველურ წარმართებს - მიმართავს საყვარელს მარიჯანი. აქ კი კვლავ შემოდის ნინო თარიშვილი, რომელმაც უკიდურესად გარიყულობისა და პაოლოს მიტოვების გამო სულიერად მან თავი მოიკლა. ის დემონს უხმობს, რათა სიმარტოვე დაძლიოს, თუნდაც დემონთა ალერსში გაატაროს წუთი სოფელი, ოღონდაც არ იყოს მარტო. ლექსში „არავინ მოდის, რომელიც პოეტმა 1922 წელს დაწერა, არის ასეთი მონაკვეთი: ნიავი არხევს ბუჩქებში იებს, ხელს ვერ შემახებს ვერვინ ამქვეყნად, მთვარე იფარებს ვერცხლის არშიებს, სიკვდილის ჩონჩხზე უნდა დავემყნა – დამეთანხმეთ რომ ეს უკვე გადაწყვეტილებაა. სულით ხორცამდე შემზარავი სტრიქონებია. წარმართულ რიტუალებში მონაწილე, სისასტიკითა და წარმოუდგენელი სიველურით აღვსილი, მსხვერპლშეწირვის და სისხლს მოწყურებული თემური წყობილების რასის, რიტმული მუსიკისა და სარიტუალო ჰანგების გონგადასული პრიმატების სახეებია ჩემთვის. ინდივიდუალურობას, განყენებულობას ყოველთვის ასე უსწორდება ბრბო. განწირულობა, იფიგენიას მსგავსად, სამსხვერპლო ქვაზე გართხმული პოეტის, სასოწარკვეთილი სახე და ხმაა და ფანტასმაგორიამდე მისული. მარიჯანი - ალბათ ახერხებდა, გათხოვილი ქალის სტატუსით დაეშოშმინებინა გარშემო მყოფნი, უმკაცრესი მოვალეობების (ოჯახი) შესრულების მოთხოვნისას და შინაგანი თავისუფლებისთვის მიეცა გეზი. ნინო თარიშვილის თავისუფლება კი ჩანასახშივე ჩაკლულ იქნა. აქ არ შეიძლება არ გაგახსენდეს, ფალესტრას - მოცეკვავე მთიელი ქალწულის შმაგი სახე, რომელიც სიცოცხლის წყურვილით დაიპყრობს „ველურ” ევროპას, თუმცა ბოლოს, მას თავისი მთის ჭაუხთა სიყვარული ფესვებს მოგლეჯილ დეკასავით გამოახმობს. ნინო თარიშვილის ლექსში „იმის ხელებს“, „ჩემს ტოლებს“, - ეროტიული პლანი წინ არის წამოწეული. მიუხედავად ნოვაციისა და წარმოუდგენელი სითამამისა, მისი პოეტური ენა არის ქართული, შემიძლია ვთქვა, ძველქართული, ძარღვიანი. რაც მთავარია, ამ თავგადადებამ შემოგვმატა უფაქიზესი, ვნებიანი და გულწრფელი პოეზია. 

 კადრი მეოთხე: შენელებული კადრები მარიჯანის ლექსი კალაპოტს იცვლის, როგორც გვალვის დროს ამომშრალი და მიწაში მიკარგული მდინარე. წარსულში მოგზაურობა, ველური წარმართი სიყვარულის მსხვერპლად შეწირვა, იქნებ ამორძალური გრძნობა და თავგაწირვა ქალისა, რომელიც ვნებით არის აღვსილი, დროის შეწირვასაც მოითხოვს. ქალწულ მადონებისთვის წყალმორეული ცქერა, გამოხედვა მისი – მშვიდი, მშიერი, მკაცრი და მწველი – მკითხველში აღძრავს სევდიან მოგონებებს და აქ, სიყვარულის მარადიულ, უცნაურ ტკბილ ტკივილთან ფრთხილი, კატასავით მოქნილი ნაბიჯებით მივყავართ ავტორს. – მოკლდება ხელი გაწვდილი შენსკენ. მელოდი, მაგრამ ვერ მოვედიო. იყო ღამე და მთვარე, როგორც რევოლვერი, როგორც შეყვარება ტიციანის ხელებზე. სიზმარში მაკოცებს ვამპირი, (ნ. თარიშვილი (ალერსი მინდა ფეხშიშველა) – დედის კულტის მსხვრევის ხმაა. ქალი, საყვარელი გამოდის წინა პლანზე და არა ქალი – დედა, ქალი - ოჯახის დედა-ბოძი და სხვ. გოიმური, მეტად ჩამორჩენილი კოლექტიური აზროვნების ნიმუშები. დინების საწინააღმდეგო ცურვა ეს ფრთიანი თქმა თუ გამოთქმა – დინების საწინააღმდეგო ცურვა – ქართველი პოეტების, ახალგაზრდა ქალ-პოეტების შემოქმედებაში წარმოუდგენელი წარმატების მომტანია, თუმცა ამასთან ერთად, პირადი ცხოვრებისა და ალუზიების პუბლიკის წინ სარეცხივით გამოფენა, დალეწვისა და ხშირად სიცოცხლის პინაზე შემოდების ტოლფასიცაა. ნ. თარიშვილის პოეზია, ვნებით, მუხტით, არსით ეროტიზმით არის თავიდან ბოლომდე გაჟღენთილი. ყველა სტრიქონი და სიტყვა, გულწრფელობის დაღს ატარებს. როგორც ჩანს, 20-იანი წლების თბილისი, ჯერ კიდევ წართმეული ფეოდალური წყობილების აგონიურ სულიერ მდგომარეობაშია. ეროვნულ-გამანთავისუფლებელი მოძრაობა, რუსულ ჩინ-მედლებზე იცვლება და ხურდავდება. მაიკო ორბელიანის სიქალწულე რუსეთის მეფის ერთ „ჩამოსტროინებაზე” უკვე გადაცვლილია. ქაქუცას გმირობები მზადდება, ერთმანეთშია აღრეული აღმოსავლური და ევროპიული სულის კვეთებები და ვერ მიმღებლობა ღია ეროტიზმისა, საბოლოოდ, ახალგაზრდა პოეტის, კუნძულის ქალთევზის ქანდაკად ქცევის მიზეზი ხდება. როგორ მთავრდება მარიჯანის ლექსი?! 

 კულმინაცია: გარდასული ურთიერთლტოლვის გახსენების მიუხედავად შეხვედრა არის უნიათო. – დღეს კი ერთად ვართ მზის დავალებით, და ვიტანჯები რომ მომანათებ ნაცემი ძაღლის მუნჯი თვალებით – ნახეთ, აქ, ქალის როგორი იდუმალი ძალა გამოსჭვივის. მორჩილი, შინაურ ძაღლის, თანაც ნაცემის თვალებით ამოხედვა, ყველაფრის მთქმელია, თუნდაც ეს ძველი საყვარლის თვალები იყოს. ნინო თარიშვილთან ფინალი მიუხედავად სასოწარკვეთილი ხმისა, ყოველთვის ამოუხსნელად მისტიურია. სიცოცხლისადმი უცნაური ლტოლვა თარიშვილის პოეზიის თანმდევი ხაზია, თუნდაც ალუზიური სამყაროს გამომსახველობაში. ნაწარმოები „იმის ხელებს – ნახეთ და გაოცდით, რა უცნაურად ფინალდება იგი: ატყდება ქარი საოცარი იდუმალებით, ტყეს მწვანე წარბებს ჩამოართმევს, ტყეს გაახელებს. მე გაბრაზებულ მზის აჩრდილებს დავემალები და ფოთლებშუა დავინახავ თოვლივით ხელებს. ცისფერი, ვარდისფერი, თეთრი ფერებით გამოქსოვილ სიყვარულის, ატმის ნელ-სურნელებით, მარადიული, ულამაზესი სული აგრძელებს სიცოცხლეს. ასევე, მე მახსენდება ძალზედ უცნაური სტრიქონები ლექსიდან „ტყვე”. `შენს წინაშე ვარ მწარე სიუხვით, სხეულთა შეტკბობის უიმედო სიშორით – ეს ეროტიზმი, ქართველი პოეტის ესმა ონიანის განუმეორებელი, ინდივიდუალური პოეზიიდან მოდის, მოედინება. ესმა ონიანი თბილისში დაიბადა 1938 წლის 20 ივლისს. ის სწავლობს სამხატვრო აკადემიაში. 1978 წელს პირველი ლექსების კრებულის განხილვა ეწყობა თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტში. ესმა ონიანის მეწამული ფერის პოეზია, ასევე უსწრებს დროს. იგი საზოგადოებისთვის როგორც, ნებისმიერი სიახლე საშიშია და იძულებულია ე.წ. „განათლებული საზოგადოება ესმა ონიანის პოეზიას დაემალოს. წარმოუდგენელ გრძნობათა სიშიშვლე, ვნებების ზედაპირზე ამოტივტივება, მთელი თავისი თანმდევი ტკივილით, რწმენით, სიცხადით – ეს ესმა ონიანის, ველასკესური ულამაზესი, ღრმა და მისტიური და ბოლომდე ამოუხსნელი პოეტური ნატურაა. -ჩემი ფირების მარწუხებში მყავხარ მომწყვდეული თავის მიდრეკას არ გაცლი – ვის მიმართავს პოეტი ესმა ონიანი, თუ არა მარადიულ მეტრფეს. ჩემი აზრით, ქრისტიანულ რელიგიაში მკვეთრით აღდგომის სასწაულს ჰგავს პოეტური კუნძულის ქალთევზების სულისმიერი განწყობილებაც. სიყვარულის (იესოს) ჰიმნების სიტყვიერი და მუსიკალური მელოდიურობით შთამბეჭდავობის მონაწილენი ვხდებით. თუმცა კი ფესვები, განსაკუთრებულად, მიწაზე ამოზრდილი ფესვების დანახვისას, მივყავართ შორეულ წარმართულ ქართველურ ტომების სამყაროსკენ - სერაფიმას შეძრული სილამაზისკენ, მედეას საბედისწერო დედობისკენ, დალის სულკალმახთან ერთი ღამით მომხდარი გამიჯნურების ისტორიისკენ, დევების ცოლების და დედა-დედაბრების აგონიურ თავგადასავლებისკენ, ყამარის ოქროს ტახტის მიტოვების გამო, ქმრის გვერდით დგომის გამო, ბოზ დიაცად მოხსენიებისკენ და ასევე უცნაური, ვანის ნაქალაქევის ქალღმერთთა ფრთოსანი ქანდაკებების სამყაროში. ესმა ონიანი სვანური თქმულებაა. მისი მწველი სხეულის მზე, ფერები, რომლებიც სიტყვებად ეწყობიან და შემოდიან ჩვენში, „ეს მე ვარ ესმა, ნუთუ მე ვარ, ისევ მოვედი – მდედრი ძალის დემონსტრაციაა. ამირანის სისხლ-ხორცის, სულკალმახის - მონადირეთა შორის უხუცესის და მონადირეთა ქალღმერთის ოქროსთმიანი დალის ბალადა პოემაში - „დალი კლდეში მშობიარობს - პოეტ ესმა ონიანის ისეთივე მნიშვნელობის ლიტერატურული ძეგლია, როგორც, სხვა განზოგადოებული მოვლენა, არა კუთვნილი ერთ სახელისა, არამედ ერისა.

 სისასტიკით ამართული ცხოვრებისეული რეალობა, მითოსური პლანით გახსნილი ყველა სასიცოცხლო არტერია, როგორც სიყვარულის მორევში თავით გადაშვებული ერთარსებად ქცეული წყვილი, დალის სიმძაფრე და თავის გაწირვის ხელოვნება – აი, ის რაც გუგუნებს სვანური ლილესავით ესმა ონიანის პოემაში.. სისხლის ნაკადად მოედინება და მეწამულ ფერად რჩება კიდეც. მოარღვევს ის, აღმოსავლურ დოგმატს – ქალი, მთელი თავისი წარმართული ძალით და მაგიური, ქურუმის მნიშვნელობით ამორძალური სულისკვეთებით წარსდგება, აღმოცენდება სიტყვაში. გარდაისახება სიტყვად, ემოციად, გრძნობად, თითქოს მარიჯანის გაბედულება, ნინო თარიშვილის გზნებით და სინაზით გადმოღვრილი შინაგანი ეროტიული სტიქია ერთიანდება. – წაგიღებს სიცხე და ბურანი ჩემი სხეულის მდინარე – მართალია მონადირე მეფისა და დალის, ნადირთა დედოფლის ძალას, რომელიც „ცხრა ჯიხვს მოიმადლის შემდგარს ვერ ვუწოდებთ, რადგან სიყვარულის სანაცვლოდ, ერთი ღამის ტრფობას გაჩუქებ, ჩემს საწოლს გაგიყოფ, გინდა?! მათრობელ სურნელით ღამე იელისფრად მოგევლინო, შეუბოჭავი ალერსით, ჩურჩულით და სუნთქვით დაგიპყრო?! მოწყდები ყველაფერს თავდავიწყებით, არას ინანებ, ... /გინდა, მონადირევ, მოხდენილო, ერთი ღამის თრობად მოგევლინო\"... ..მაგრამ ბედმა ხელუკრავი შემთხვევა აღირსა - მოხვეჭისა და დიდებისა და პატივისა და ამისა,.. დიდებას და პატივს აირჩევს, საბედისწერო ნაბიჯს გადადგამს და თავისავე დაგებულ ხაფანგში თავადვე გაებმება. არჩევანი დაამარცხებს სულკალმახს. „გდია მონადირე, შუბლმოშლილი, ყველაფერი შიგ ნაშობ-ნამალავი უკუნეთში მიაქვს” – მაგრამ „რძეო, ჩამიდექ, ქვიშავ, მერიდე".- დალი მემკვიდრეს, ღმერთების სადარს შობს. თუ მარიჯანის პოეტური ფინალური ფიასკო, ნინო თარიშვილის მისტიურ-ალუზიური განზომილებაში გადატანილი სიცოცხლე სულს გვიმწუხრებს, ესმა ონიანი საოცარ მზის დუღილსა და სიქაფქაფეში, მემკვიდრის დაბადებით იმედს შობს. იბადება ახალი ერა, სამყარო, კუნძული ქართულ პოეზიაში. გულწრფელობის, ღიაობის და თითქოს წარმართული სილუეტებიდან - უიმედო, ჯოჯოხეთური წყვდიადიდან ჩნდება სხივი – ყრმა-მემკვიდრე, რომელიც ქრისტე-ღმერთის ნათლულია და ღმერთების სა-დარია. რწმენის მარადიულობის, სიკეთის გადარჩენის მანიშნებელია. გაგრძელება იქნება დიდი ხანია მამაჩემის სახლისკენ აღარ მიქნია პირი. aმ წერილის დასრულება კი ივლისის ბოლოს, ლაბირინთივით მრავასართულიან და დიდოთახებიან სახლში მოვახერხე. აღარაფერი შემორჩენოდა სახლს აკრძალული და მიუწვდომელი. ტაბუ ახსნილი დამხვდა ყველა დაგმანული ღრიჭო და კუნჭული. სულმა წამძლია და ბავშვობის სურვილები ავისრულე. ავწიე ძველი, აბლაბუდით გადათეთრებული ჩემოდნები და ჩამეღიმა: შხამის, შაბის, დამდნარი ცვილის თუ ტყვიის ნაცვლად, სხვა ყველაფერი დამხვდა, ოღონდ, სწორედ ისეთი რამ, რასაც, თქვენ ვერ რას დროს გამოიცნობთ. სინოპსისი: ლურსმნები. ესმა ონიანი შუმერთა ლოცვა აბზუსადმი* აბზუ,ნუ მოხვალ! ფისისფერი თვალი გვაშორე! სადაც ხარ,იყავი! ბებერ მეფესავით ბარდებში იბოდიალე გასიპულ ფლასტებით. ფშუტეთვალებიან კვერთხ-გვირგვინს ჩამქრალ ოქროსას ატარებ. აბზუ,შენთან წამოსულნი დაითვალე ნელ-ნელა,არ იჩქარო; მზერა მოანაცვლე, სუყველა გაიხსენე სათითაოდ: მოხუცების თეთრი ხუხულები, წვერებით, წაქისფერებით, აბზუ,კაცები,შეწყვეტილნი ,ძალადაულევი, ბებერი ქალები ფქვილიან თვალებით, აბზუ,ბავშვები მობარბაცე, აბზუ,რძესავსე დედები, ძუძუ სამუდამო შედედებით, აბზუ, თოთო-ფრცქვნილი ქალწულები სარეცელს მიჯაჭვიან ეკლიანს, აბზუ,ჭაბუკები თმების მზიანი ხვრელებით, ვნებადაუმცხრალი გახელებით, ყველას შეხედე - კაჟისფერ მზეში კრიჭა შეკვრიათ! აბზუ,ნუ მოხვალ, ჯერ შენთან წამოსულნი დაითვალე სათითაოდ, ნელა დაითვალე, არ იჩქარო! - - - - - - - - - - - -- აბზუ - სიკვდილის ღმერთი შუმერულ მითოლოგიაში