http://taobebi.site.ge/wordpress/?p=2968
გიორგი კილაძე:
ქალბატონო ნატა, ალბათ დამეთანხმებით, თქვენი თაობის ჟურნალისტების
უმრავლესობა მწერალიცაა… ჩვენი ტრადიციულ კითხვა: თქვენი ლიტერატურული და
არამარტო ლიტერატურული СV.
ნატა ვარადა:
გამარჯობა გიორგი, რამდენი ხანია ჩვენ აღარ გვისაუბრია. გმადლობთ საინტერესო კითხვებისთვის, ვეცდები გულწრფელად გიპასუხოთ. ერთიც, საქალბატონე, ჯერჯერობით.
დათანხმებით კი ნაწილობრივ დაგეთანხმები და აქვე ერთ შესწორებას შევიტან, თქვენის ნებართვით. თუ ადამიანს გააჩნია წერის ნიჭი და რაც მთავარია სათქმელი, არ არის აუცილებელი ფილოლოგიური განათლება ჰქონდეს მიღებული. ჟურნალისტიკა მეტ-ნაკლებად ახლოს არის მიმდინარე პროცესებთან, ანალიტიკური აზროვნება და ფიქრი, ზოგჯერ არღვევს სწორედ ჟურნალისტ-რეპორტიორის ჩარჩოებს და შესაბამისად ვიღებთ მხატვრულ ლიტერატურას. მწერლობა კი, ჩემის აზრით, ისეთი საქმეა, არანაირად არ მოითხოვს ზედმეტ ჩარჩოს.
რაც შეეხება СV-ს. ეს ყველაზე მოსაბეზრებელი რამ არის, რისი გაკეთებაც ხშირად მიწევს ხოლმე. Uგეტყვი, ვცდილობ იმ ორბიტის გარშემო ვიტრიალო, რასაც ჩემი პიროვნება ქვია და აქედან გამომდინარე, თავს გადახდენილ ამბებს, შესაბამისად მემუარისტულ სტილში განვიხილავ. რა იყო და რა იქნება შემდეგ, ამას წინასწარ ვერანაირად ვერ გათვლი, ხოლო რაც ხდება, ხდება ბედისწერის და ზეგანგების ნებით, ამიტომ არ მიყვარს კონკრეტიზაცია თარიღებში.
გიორგი კილაძე: ვერ მეტყვით, რატომ არყოფნით ჟურნალისტებს დღეში 24 საათი? “ყველა წუთს, ყველა წამს ვეპოტინები!” – თქვენი კოლეგის ინტერვიუდანაა, თქვენთან როგორაა საქმე?
ნატა ვარადა:
შესაძლებელია ისინი გაზეთ „24 საათში“ მუშაობენ.
მართალია, მე ვმუშაობ იუსტიციის სამინისტროს საგამომცემლო სამსახურში, მაგრამ დროის დანაკლისს დიდად ვერ განვიცდი. თუ რამის წერის სურვილი ამიტანს, ეს ძალიან სწრაფად ხდება და როგორი სასწრაფო საქმესაც არ უნდა ვაკეთებდე, იმ დროს, პროგრამა ვორდის ფაილი, ჩემი ახალი მხატვრული ჩანაწერით ივსება.
გიორგი კილაძე: ლექსაც წერ და პროზასაც, მაინც რომელი დგას წინ?
ნატა ვარადა:
ჩემთვის მთავარია ლიტერატურასთან ვიყო ახლოს და ის იყოს ჩემთან სიახლოვეში. ჟანრებთან ცოტა არ იყოს, ირონიული დამოკიდებულება მაქვს. აი, ახლახანს გამოსცემს გამომცემლობა „საუნჯე” ჩემს პროზაულ წიგნს „დედის კერძი”. იქ, რაც ამბები მაქვს აღწერილი ლექსის ჩანასახიცაა. მესამე წიგნსაც ვგეგმავ – იქ უკვე ლექსების ფორმის ნაწარმოებებს მოვუყარე თავი და მინიატურები დავარქვი. დღეს შემოქმედი ჟანრებით არ უნდა იყოს შემოსაზღვრული.
სხვათაშორის, რადიო-პიესაც შემომეწერა. ნოემბრის შუა რიცხვებში „ჩვენი მწერლობა” დაბეჭდავს, დეკემბერში კი რადიოდადგმა საქართველოს რადიოს პირველ არხზე, ზურაბ კანდელაკის რეჟისურით უკვე მზად იქნება.
გიორგი კილაძე: “მწერლისთვის (და ზოგადად, ხელოვანი ადამიანისთვის) წარსული (შემოქმედებითი რაღა თქმა უნდა) ძალიან ცოტას (თითქმის არაფერს) ნიშნავს” _ ბრძანა ერთ-ერთ ინტერვიუში მწერალმა ბაჩო კვირტიამ. ეთანხმები თუ არა? რატომ?
ნატა ვარადა:
რაღაცნაირად, სადღაც გულის კუნჭულში ვეთანხმები. ეს ჰგავს ადამიანის განვლილ ეტაპებს, წლებს, რომლებიც, როგორც ბავშვობა, მაგალითად მთავრდება, მაგრამ რომ არა, იგივე, ჩვენი თუნდაც მუცლადყოფნის ამბები და მისტიური თავგადასავალი, განა ცნობიერების ნაკადები გაგვწვდებოდა წერის პროცესში?!
გიორგი კილაძე: “წარსული ცალკე არ არსებობს. წარსულიც, მომავალიც და აწმყოც და არა მარტო შენი, სხვისიც ერთიანობაში გვქმნის იმად, რაც ვართ… “ –თქვენი კომენტარი…
ნატა ვარადა
ხო, მე უფრო აქეთ ვიხრები, ამ პასუხისკენ ვარ. (აქ ვიცინი).
გიორგი კილაძე მწერალი თეონა დოლენჯაშვილი მოთხრობის დასაწყისს პირველი წინადადებას, პირველი აბზაცს _ განსაკუთრებულ მნიშვნელობას ანიჭებს, გიორგი კეკელიძე ლექსში _ ფინალს, თქვენთან როგორაა საქმე?
ნატა ვარადა:
ჩემთან ყველაფერი ერთი სიტყვით იწყება. მომწონებია სიტყვა და მას მოუცია შთაგონება, იდეა, სტილი და სათქმელი.
გიორგი კილაძე: როგორ ფიქრობთ. არსებობს თანამედროვე ლიტერატურაში “აკრძალული თემები” თემები? ქართულში?
ნატა ვარადა:
ასეთი თემები არსებობს მხოლოდ ჩამორჩენილი აზროვნებით და ვაი-ჭკუისაგან რომ სჭირთ ხოლმე, ისეთ სტიმგატირებით დაავადებულ გარემოში და წრეებში. რკინის ფარდისა და კომუნისტური ჩაკეტილობის დრო დამთავრდა. ქართული ლიტერატურა ერთ დროს აღმოსავლურ ვარდბულბულიანს ჰყავდა დატყვევებული, მაგრამ დავით გურამიშვილმა შეძლო, რუსთაველზე დაყრდნობით გადაერჩინა მწერლობაც და ენაც, და დასავლური რაკურსი აეღო.
თუ შევხედავთ თუნდაც ცურტაველის რომანს, იქ მხატვრულობა და ადამიანური, გნებავთ ვნებები თვალსაჩინოდაა წინაპლანზე წამოწეული.
შემოქმედი თუ არ არის ბოლომდე გახსნილი და თავისუფალი, გულწრფელობის კოეფიციენტი თუ არ არის ზე, მაშინ არც ერთ წერტილს არა აქვს მნიშვნელობა ტექსტში. გულიდან უნდა მოდიოდეს ნებისმიერი ნაწარმოები და ტაბუირებული პიროვნება, რომელიც თამაშობს კაი მამულიშვილსა და რწმენისა და რელიგიის მოგულშემატკივრეს, სინამდვილეში ის საშინლად ყალბია და უნიჭო, თუნდაც იყოს პროფესიონალი.
გიორგი კილაძე: ქალბატონო ნატა, მოგწონთ საქართველოს პარლამენტის ეროვნული ბიბლიოთეკის ლიტფორუმი “ებლიტფო”? რას შეცვლიდით? “ჟურნალისტის მონოლოგს” _ როდის დაგვიწერთ?
ნატა ვარადა:
გიორგი, ებლიტფო ხომ ეს წარსულია?! თუ ვცდები მაპატიე. არამეული ენასავით თუ იგი მარადიულად ცოცხალია, მაშინ გეტყვი, რომ ებლიტფო, იყო ძალიან კარგი უტრირების საშუალება, გაგეცნო და გენახა ფსიქოლოგიური ტიპაჟები სხვადასხვა ნიჭიერი და ნაკლებად ნიჭიერი ადამიანებისა. მონოლოგების დრო აღარ მაქვს, თან ჟურნალისტად ნაკლებად ვთვლი თავს.
გიორგი კილაძე: მოგწონთ თანამედროვე ქართული პოეზია, საერთოდ რას გვეტყვით ოცდამეერთე საუკუნის ქართულ პოეზიაზე? თქვენი აზრით, რა მდგომარეობაა ახლა და რა ელის მომავალში? “სავიზიტო ლექსი” თუ გაქვთ? რომელი? რატომ ეს და არა სხვა?
ნატა ვარადა:
თანამედროვე ქართული პოეზიაა დავით გურამიშვილის მიერ შვილად გამოცხადებული მისივე შექმნილი პოემა „დავითიანი“ და შოთა რუსთაველის უკვდავი ძეგლი. ნამდვილად კარგად წერს პოეტი და მხატვარი ესმა ონიანი თავის ჩანაწერებში ამ სიტყვის ირგვლივ: (ძველი რვეულებიდან) (ისევ გონებასთან დაკავშირებით) არაფერი არ მაღიზიანებს ისე, უფრო სწორად – მეცინება – სიტყვა „თანამედროვე”.. რამდენად რამდენად რამდენად უფრო თანამედროვეა ბარათაშვილი ახლანდელ პოეტებზე. ესენი შესაძლოა კოსმოსზე წერდნენ, ადამიანის მთვარეზე დაფრენაზე, რადიოტორებზე, როგორც სახლის დაგრეხილ ნერვებზე, ალუმინზე, მინაზე, თვითმფრინავზე, ფიზიკაზე, ატომზე; თავიანთ (ვითომდა) თანამედროვედ განერვიულებულ ფსიქიკაზე, ტელეფონების უეცარ ზარებზე, მაგრამ ესენი უიმედოდ უფრო მოძველებულნი არიან, გონების მუდმივ თანამედროვეობას უაღრესად ჩამორჩენილები.
ესმა ონიანი ყველაზე ცხადად და ნამდვილობით ასახავს დღევანდელ დღეს, მიუხედავად იმისა, რომ იგი 80-წლებში მოღვაწეობდა. აი, ეს არის მარადიულობის განსახიერება.
რაც შეეხება სავიზიტო ლექსს. ნუთუ ასეთი რამ არსებობს?! ეს ცოტა იუმორისტულ განწყობაზე მაყენებს. ძალიან ჰგავს, იმ პოზას, გამოთქმით რომ ჰკითხულობენ ავტორები საკუთარ ლექსებს.
გიორგი კილაძე: დღეს ბევრს საუბრობენ ქართული სალიტერატურო ენის პრობლემებზე… ლიტერატურულ ნაწარმოებებში გაჩნდა «“ჟარგონიც”. “ჟარგონი” ენისთვის ერთგვარი შემოლაწუნებასავითაა…” _ ბრძანა ბატონმა ბესომ. მწერალ ბაჩო კვირტიას აზრით, “ჟარგონი” მკითხველისთვის “შემოლაწუნებაა”, ქალბატონი მაკა თვლის, რომ “თუ ნაწარმოები მოითხოვს, ასეთ დროს შემომლაწუნებელს მეორე ლოყა უნდა მიუშვირო”. “ჟარგონი, ისე, როგორც ნებისმიერი გამოწვევა, ტექსტისთვის ორგანული უნდა იყოს, _ შორისდებულივით ორგანული. იმისთვის, რომ ეპატაჟი არ შეგვრჩეს ხელში” _ ქალაბტონი ნესტან კვინიკაძე… თქვენი კომენტარი.
ნატა ვარადა:
ჟარგონი ენისთვის აუცილებელი, მეტიც, სასიცოცხლო მნიშვნელობისაა. ჩემის აზრით, ეს შემოლაწუნებაზე მეტიცაა, ადვილი შესაძლებელია ტრანსში ჩავვარდე. ჟარგონი ენას კვებავს. თუ ცარიელი, ქუჩიდან მოთრეული სიტყვების გროვაა ტექსტში, ის ეპატაჟი კი არა უბრალოდ თრეშია და ისე, ყველაფერს აქვს არსებობის უფლება.
გიორგი კილაძე: მაინტერესებს, როგორია თქვენთვის წერის პროცესი, რას ნიშნავს და რაში გამოიხატება ლექსზე მუშაობა და საერთოდ, თვლი თუ არა საჭიროდ ამ უკანასკნელს?
ნატა ვარადა:
მე მგონია, რომ მუშაობა კარგი რამეა, ადამიანურობას და მორჩილებას ასწავლის, აგრეთვე ამპარტავნებაში ჩავარდნილებსაც ჰკურნავს. წერის პროცესი არის ძალიან ცხოვრებისეული, ჩვეულებრივი. სპეციალურად დილის რიტუალებს არ ვაწყობ და არც თეფშის დატრიალება და იოგას სანთლის პოზას არ ვიკავებ, როცა ლექსს ვწერ. რაც მოდის და რასაც ჩავავლებ ხოლმე, ის არის და ის. გაელვება მოწმენილ ცაზე – აი, ამას შევადარებდი.
ხშირად, გულ-ალალად გამცინებია, როგორ წნეხავენ სიტყვებს და ამას მერე ეძახიან ლექსზე მუშაობის პროცესს, მე მაპატიეთ და ეს უფრო სადო-მაზოხიზმია და ლიტერატურას, ყველაზე მეტად უნდა ეჯავრებოდეს ეს ფსიქოლოგიური მდგომარეობა.
გიორგი კილაძე: “მომწონს (თანამედროვე ქართული პოეზია) ერთი მხრივ თუმცა მეორე მხრივ ძალიან დიდი გავლენებია ერთმანეთის სხვადასხვა ავტორში” _ თქვენი კომენტარი.
ნატა ვარადა:
გავლენები ეს არის, ასევე, ლიტერატურის თანმდევი პროცესი. არ მჯერა იმ ლიტერატორის, ვინც ამბობს, რომ გავლენებისგან შორს არის. ჩვენ ვცხოვრობთ ერთ ეპოქალურ დროში, გვაქვს საერთო ტკივილები და განცდები, ვართ დაახლოებულნი და მოწამლული სამშობლოს მომაკვდავის ხილვით, მითხარი ახლა, სადმე არ გადავიკვეთებით ამდენი პარალელის გამო?! არის ასეთი რამ კიდევ, მიგნება ფიქრის და აზრის, გნებავთ მეტაფორის, ორი მოაზროვნის მიერ ერთდროში, მაგრამ სხვადასხვა სივრცეში, ერთმანეთისგან დამოუკიდებლად, ასეც ხდება. აი, საღამოს ცხრაზე მომიწია სამსახურიდან გამოსვლა. ვდგავარ ცარიელ ქუჩაში, მთვარე ანათებს და ვხედავ ისეთი ნათელია, ლურჯია ცა. საიდანღაც უნებურად გავიფიქრე, ჰაერის დანახვა შემიძლია-მეთქი, ოღონდ ძალიან გამჭირვალეა-მეთქი და თან, ეს სილურჯე და მეთქი აბრეშუმივით ნაზია-მეთქი ცა და რა გამოვიდა, თუ იცი?! ჰაერი ლურჯი აბრეშუმია. მერე კიდევ კარგი გამახსენდა გალაკტიონი, თორემ, მე რომ ეს, რომელიმე ვირტუალურ ფორუმზე ამეტვირთა ლექსის ფორმატში, წარმოგიდგენია რა ზღაპრებს შესთხზავდნენ?!
ზოგიერთი ჩვენი დროის ვაი მწერალ-პოეტესა, თუ ნახავს რაიმეს თავის ახლად მოჩხაპნილ ლექსში სხვა პოეტის ლექსის მსგავსს, აყვირდება ცრუ პოპულისტურ ჩანახატებს შეთხზავს, არიქაა, ვაი-უშველებელი მჭირს, პლაგიატები მდევნიან, ნევროტულ სიცილს დაიმართებს და კრუნჩხვებამდე მივა – ეს უბრალოდ, დიდი გოიმობაა.
გიორგი კილაძე: დღეს მნიშვნელოვნად გაიზარდა ქალ პროზაიკოსთა რიცხვი. არსებობს თუ არა რაიმე დამახასიათებელი ნიშანი, თემა, რომელიც ქართველ ქალ პროზაიკოსებს გამოარჩევს მამაკაცი პროზაიკოსებისგან? მწერალი მაკა მიქელაძე თვლის, რომ “მამაკაცების მოთხრობების ნაწილი უფრო თავმობმულია და ნაკლებ მელოდრამატული, სამაგიეროდ ქალების პროზა _ უფრო ინტუიტურია, ხშირად მამაკაცურზე თამამიც, თითქმის ყველა აკრძალული თემა, პირველად ქალებმა წამოწიეს, ვერ მიაჩუმათეს.” ეთანხმები თუ არა? რატომ?
ნატა ვარადა:
საკითხის ასე დასმა არაა სწორი, შენ ნუ გეწყინება, გიორგი. თუ ტექსტში იგრძნობა სექსი, კი არადა სქესი, მაშინ დამერწმუნე, ეს არაა კარგის ნიშანი. იცი, მე ვფიქრობ რომ მწერალი შემოქმედებითი ღწვის დროს არანაირ სქესს არ მიეკუთვნება. იგი არის ისე, როგორც პირველქმნილი ადამი, ევასთან შესისხლხორცებული და გარშემო კი ყველაფერი ლიტერატურაა, ოღონდ ბეწვის ხიდზე გავლა-გამოვლა სჭირია, რომ მაკულატურად არ გა-და-იქცეს.
გიორგი კილაძე: “თვითირონია, იუმორი და კიდევ ბევრი რამ აკლია მაინც დღეს ლიტერატურას. აკლია ოჯხური პრობლემები, მოზარდი. აკლია გმირი, რომელიც დიად იდეალს ეწირება და ადამიანებსაც აძლევს ამ ყოველდღიურობის რუტინიდან დახსნის საშუალებას, წუთით მაინც… აკლია ბუნებისა და ადამიანის ურთიერთობის მადლი, დაცლილი სოფლის თემა, მიტოვებული წიაღის თემა, აკლია ფულის დიქტატისადმი პროტესტის თემები.. “ – თქვენი კომენტარი.
ნატა ვარადა:
არაფერიც არ აკლია. პირიქით, ყველაფერი ზომაზე მეტადაც კი არის. წამკითხველი აკლია, კარგი მკითხველი, დანარჩენი ყველაფერი თავის ადგილზეა.ბ ნახე რა მაგარ რამეებს წერს თამთა მელაშვილი?! ეპოქალურ რამეს. წაგიკითხავს მის წიგნზე, ნორმალურს ვინ ჩივის და რაიმე სახის კრიტიკული წერილი?! არა? რატომ?! მითხარი, ახლა, ვის რა აკლია.
გიორგი კილაძე: ეროვნული ბიბლიოთეკის ლიტფორუმ “ებლიტფოზე”, მშვენიერი პროექტი დაიწყო _ “ხელნაწერი “ვეფხისტყაოსანი”. კითხვას არ დაგისვამთ… უბრალოდ, “ვეფხისტყაოსანზე” მესაუბრეთ…
ნატა ვარადა:
არ ვიცი, რა შეიძლება ვთქვა ახალი და ჯერუთქმელი ამ უკვდავ პოემაზე. ერთია, ვეთანხმები ელგუჯა მაღრაძის ვერსიას, რომ ავტორმა ჰიმნოგრაფიულ საგალობლებს და მგონი, თვით სახარებასაც კი აჯობა თავის დროზე. უბრალო ხალხის სიმღერის, შაირის კილოზე დაწერილი მარადიული ღირებულებების ასახვა – არა მგონია შოთა რუსთველის მარკეტინგული გათვლა ყოფილიყო. როგორც ჩანს, ქართველებს, თავიაანთ იავარქმნილ წარსულში, უფალმა ამ დიდი საჩუქრით გაუქვითა და დაგვაჯილდოვა და ვეფხისტყაოსანი გვისახსოვრა.
გიორგი კილაძე: საუბარი კრიტიკის თემით განვაგრძოთ. კრიტიკოსს ლიტერატურულ ცხოვრებაში სიმძაფრე შემოაქვს. რამდენად იგრძნობა დღეს ეს სიმძაფრე, თუ ჰყავს დღეს ლიტერატურას კრიტიკოსები, შემფასებლები?
ნატა ვარადა:
სად არიან კრიტიკოსები?! დღეს რაც ყველაზე მეტად გვაკლია, სწორედ კრიტიკის უქონლობაა. წელს საბაზე იყო სწორედ ეს ნომინაცია დაშვებული, ცხრა წლის მანძილზე პირველად. შესაძლებელია საბამ წაახალისოს ლიტერატურათმცოდნენი. რა თქმა უნდა, არ ვგულისხმობ უკვე კლასიკოსად აღიარებულ როსტომ ჩხეიძეს, რომელიც თითქმის უკანასკნელი მოჰიკანივით დაუღალავად, უშრეტი კალმით წერს და წერს ძალიან სასარგებლო წერილებს და რეცენზიებს, გამოთქვამს თვალსაზრისებს და ვარაუდებს. ჩემი წიგნის წინასიტყვაობაში იმდენად ნათლად აღწერა ჩემი შემოქმედებითი ლაბორატორია, რომ თავადვე ახლებულად წამაკითხა ლექსები და საერთოდ, ჩემს შემოქმედებაზე, რამდენიმე ძალიან კარგი წერილი არსებობს, ამ მხრივ მართლაც გამიმართლა, რადგან ისინი არიან: ნინო სადღობელაშვილი, მაია ჯალიაშვილი, ნანა კუცია.
ამ ბოლო დროს გამოჩნდა სოფიო წულაია. საინტერესო ანალიზს გვთავაზობს ახალი ტექსტებისას.
გიორგი კილაძე: საუბარი ლიტერატურული კონკურსების თემით განვაგრძოთ. ზოგადად, რას ფიქრობ ლიტ.კონკურსებზე. რამდენად ობიექტურად იმართება საქართველოში?
ნატა ვარადა:
აუცილებელია ლიტერატურაში, როგორც ხელოვნების სხვა ნებისმიერ სინთეზურ თუ არასინთეზურ დარგში კონკურსების არსებობა.
ობიექტურობა არ ვიცი და მე პირადად, პატარა ექსპერიმენტი ჩავუტარე საკუთარ თავს. Eეს წელი გამოვაცხადე კონკურსების ექსპერიმენტის წლად. მოკლედ, თუ სადმე გამოცხადდა რაიმე სახის კონკურსი, უმეტესობაში მივიღე მონაწილეობა და რა?! აღმოჩნდა რომ საქართველოში ყვავ-კოდალ-ჩხიკვის მამიდობა ძალაშია. ჩემი სუბიექტური დასკვნაა, ჩემდა თავად არანაირ ლიტ.კონკურსში მონაწილეობას არ მივიღებ. აი, სილამაზის კონკურსზე, კი ბატონოო. იქ მაინც წინასწარ იცი რა მოხდება და ამას ჟიური და ორგანიზატორი ვირტოუზული შემართებით არ ნიღბავს. (აქაც ვიცინი).
გიორგი კილაძე: თქვენ რომ ლიტერატურული ჟურნალის რედაქტორი იყოთ…
ნატა ვარადა:
დარწმუნებული იყავი, რომ ჩემს ჟურნალში ლიტერატურულ-ხელოსნური, ძალით შეთითხნილი არ გაჭაჭანდება.
გიორგი კილაძე: რამდენად ჩანს მწერალი თავის ნაწერში?
ნატა ვარადა:
მაქსიმალურად. დიახ. მწერალი ანარეკლია თავისი თავისა, თავისავე ნაწარმოებში. მე მაშინვე ვხვდები, ამა თუ იმ ნაწარმოების ქმნის პროცესში, როგორი სულიერი მდგომარეობა ჰქონდა ავტორს.
გიორგი კილაძე: კინორეჟისორი რომ იყო, რომელ ლიტნაწარმოებს გადაიღებდი?
ნატა ვარადა:
იცი, რა, მე გადავიღებდი ავტობიოგრაფიულ სცენარს. ეს ხუმრობით. ისე, ფილმ „ჩიორას“ სცენარს გავაგრძელებდი, თუ არ ვცდები რუსია ავტორი ფილმის სცენარისტი. გადავიღებდი ახალ სოხუმში როგორ ჩადიან მარის და ნიკას შვილები და იქ ხვდებათ ჩიორა, რომელიც არსად წასულა და მოლოდინის უწყვეტი ძაფით თმაგათეთრებული ბერიკაცი ახალ თაობას ფანტასტიურ არდადეგებს მოუწყობთ.
გიორგი კილაძე: დაასრულე: მიყვარს მწერალი რომელიც…
ნატა ვარადა:
რომელი ერთი?! (აქაც ვიცინი).
გიორგი კილაძე: “კაცი, რომელსაც ლიტერატურა ძლიერ უყვარდა” მეოცე საუკუნის სამოცდაათიანი წლების დასაწყისში დაიწერა. მას შემდეგ დიდი დრო გავიდა, თითქმის 40 წელი. როგორ ფიქრობ, რით ჰგავს თანამედროვე ლიტერატურისმოყვარული კაცი ვასიკო კეჟერაძეს. ჰგავს კი საერთოდ? “კარცერ ლუქსის”, უფრო ზუსტად წიგნის “იძულებით” შეყვარების იდეაზე რას მეტყვით?
ნატა ვარადა:
გურამ დოჩანაშვილი უსაყვარლესი ადამიანია. მისი საუბარი და ინტერვიუები ძალიან მიყვარს,მაგრამ იძულებამ, მით უმეტეს სიყვარულში, არა მგონია გაამართლოს.
გიორგი კილაძე: და ბოლოს რას ეკითხებით ყველაზე ხშირად საკუთარ თავს და პასუხი ჯერჯერობით არ იცი? აქვე, კითხვა რომლის პასუხი ზუსტად იცი? (ლიტერატურაზე გეკითხებით რა თქმა უნდა.
ნატა ვარადა:
ერთი ვიცი, რომ შვილს აუცილებლად გავაჩენ. სხვა შეკითხვები საკუთარ თავთან არ მაქვს, ჯერჯერობით.
ნატა ვარადა:
გამარჯობა გიორგი, რამდენი ხანია ჩვენ აღარ გვისაუბრია. გმადლობთ საინტერესო კითხვებისთვის, ვეცდები გულწრფელად გიპასუხოთ. ერთიც, საქალბატონე, ჯერჯერობით.
დათანხმებით კი ნაწილობრივ დაგეთანხმები და აქვე ერთ შესწორებას შევიტან, თქვენის ნებართვით. თუ ადამიანს გააჩნია წერის ნიჭი და რაც მთავარია სათქმელი, არ არის აუცილებელი ფილოლოგიური განათლება ჰქონდეს მიღებული. ჟურნალისტიკა მეტ-ნაკლებად ახლოს არის მიმდინარე პროცესებთან, ანალიტიკური აზროვნება და ფიქრი, ზოგჯერ არღვევს სწორედ ჟურნალისტ-რეპორტიორის ჩარჩოებს და შესაბამისად ვიღებთ მხატვრულ ლიტერატურას. მწერლობა კი, ჩემის აზრით, ისეთი საქმეა, არანაირად არ მოითხოვს ზედმეტ ჩარჩოს.
რაც შეეხება СV-ს. ეს ყველაზე მოსაბეზრებელი რამ არის, რისი გაკეთებაც ხშირად მიწევს ხოლმე. Uგეტყვი, ვცდილობ იმ ორბიტის გარშემო ვიტრიალო, რასაც ჩემი პიროვნება ქვია და აქედან გამომდინარე, თავს გადახდენილ ამბებს, შესაბამისად მემუარისტულ სტილში განვიხილავ. რა იყო და რა იქნება შემდეგ, ამას წინასწარ ვერანაირად ვერ გათვლი, ხოლო რაც ხდება, ხდება ბედისწერის და ზეგანგების ნებით, ამიტომ არ მიყვარს კონკრეტიზაცია თარიღებში.
გიორგი კილაძე: ვერ მეტყვით, რატომ არყოფნით ჟურნალისტებს დღეში 24 საათი? “ყველა წუთს, ყველა წამს ვეპოტინები!” – თქვენი კოლეგის ინტერვიუდანაა, თქვენთან როგორაა საქმე?
ნატა ვარადა:
შესაძლებელია ისინი გაზეთ „24 საათში“ მუშაობენ.
მართალია, მე ვმუშაობ იუსტიციის სამინისტროს საგამომცემლო სამსახურში, მაგრამ დროის დანაკლისს დიდად ვერ განვიცდი. თუ რამის წერის სურვილი ამიტანს, ეს ძალიან სწრაფად ხდება და როგორი სასწრაფო საქმესაც არ უნდა ვაკეთებდე, იმ დროს, პროგრამა ვორდის ფაილი, ჩემი ახალი მხატვრული ჩანაწერით ივსება.
გიორგი კილაძე: ლექსაც წერ და პროზასაც, მაინც რომელი დგას წინ?
ნატა ვარადა:
ჩემთვის მთავარია ლიტერატურასთან ვიყო ახლოს და ის იყოს ჩემთან სიახლოვეში. ჟანრებთან ცოტა არ იყოს, ირონიული დამოკიდებულება მაქვს. აი, ახლახანს გამოსცემს გამომცემლობა „საუნჯე” ჩემს პროზაულ წიგნს „დედის კერძი”. იქ, რაც ამბები მაქვს აღწერილი ლექსის ჩანასახიცაა. მესამე წიგნსაც ვგეგმავ – იქ უკვე ლექსების ფორმის ნაწარმოებებს მოვუყარე თავი და მინიატურები დავარქვი. დღეს შემოქმედი ჟანრებით არ უნდა იყოს შემოსაზღვრული.
სხვათაშორის, რადიო-პიესაც შემომეწერა. ნოემბრის შუა რიცხვებში „ჩვენი მწერლობა” დაბეჭდავს, დეკემბერში კი რადიოდადგმა საქართველოს რადიოს პირველ არხზე, ზურაბ კანდელაკის რეჟისურით უკვე მზად იქნება.
გიორგი კილაძე: “მწერლისთვის (და ზოგადად, ხელოვანი ადამიანისთვის) წარსული (შემოქმედებითი რაღა თქმა უნდა) ძალიან ცოტას (თითქმის არაფერს) ნიშნავს” _ ბრძანა ერთ-ერთ ინტერვიუში მწერალმა ბაჩო კვირტიამ. ეთანხმები თუ არა? რატომ?
ნატა ვარადა:
რაღაცნაირად, სადღაც გულის კუნჭულში ვეთანხმები. ეს ჰგავს ადამიანის განვლილ ეტაპებს, წლებს, რომლებიც, როგორც ბავშვობა, მაგალითად მთავრდება, მაგრამ რომ არა, იგივე, ჩვენი თუნდაც მუცლადყოფნის ამბები და მისტიური თავგადასავალი, განა ცნობიერების ნაკადები გაგვწვდებოდა წერის პროცესში?!
გიორგი კილაძე: “წარსული ცალკე არ არსებობს. წარსულიც, მომავალიც და აწმყოც და არა მარტო შენი, სხვისიც ერთიანობაში გვქმნის იმად, რაც ვართ… “ –თქვენი კომენტარი…
ნატა ვარადა
ხო, მე უფრო აქეთ ვიხრები, ამ პასუხისკენ ვარ. (აქ ვიცინი).
გიორგი კილაძე მწერალი თეონა დოლენჯაშვილი მოთხრობის დასაწყისს პირველი წინადადებას, პირველი აბზაცს _ განსაკუთრებულ მნიშვნელობას ანიჭებს, გიორგი კეკელიძე ლექსში _ ფინალს, თქვენთან როგორაა საქმე?
ნატა ვარადა:
ჩემთან ყველაფერი ერთი სიტყვით იწყება. მომწონებია სიტყვა და მას მოუცია შთაგონება, იდეა, სტილი და სათქმელი.
გიორგი კილაძე: როგორ ფიქრობთ. არსებობს თანამედროვე ლიტერატურაში “აკრძალული თემები” თემები? ქართულში?
ნატა ვარადა:
ასეთი თემები არსებობს მხოლოდ ჩამორჩენილი აზროვნებით და ვაი-ჭკუისაგან რომ სჭირთ ხოლმე, ისეთ სტიმგატირებით დაავადებულ გარემოში და წრეებში. რკინის ფარდისა და კომუნისტური ჩაკეტილობის დრო დამთავრდა. ქართული ლიტერატურა ერთ დროს აღმოსავლურ ვარდბულბულიანს ჰყავდა დატყვევებული, მაგრამ დავით გურამიშვილმა შეძლო, რუსთაველზე დაყრდნობით გადაერჩინა მწერლობაც და ენაც, და დასავლური რაკურსი აეღო.
თუ შევხედავთ თუნდაც ცურტაველის რომანს, იქ მხატვრულობა და ადამიანური, გნებავთ ვნებები თვალსაჩინოდაა წინაპლანზე წამოწეული.
შემოქმედი თუ არ არის ბოლომდე გახსნილი და თავისუფალი, გულწრფელობის კოეფიციენტი თუ არ არის ზე, მაშინ არც ერთ წერტილს არა აქვს მნიშვნელობა ტექსტში. გულიდან უნდა მოდიოდეს ნებისმიერი ნაწარმოები და ტაბუირებული პიროვნება, რომელიც თამაშობს კაი მამულიშვილსა და რწმენისა და რელიგიის მოგულშემატკივრეს, სინამდვილეში ის საშინლად ყალბია და უნიჭო, თუნდაც იყოს პროფესიონალი.
გიორგი კილაძე: ქალბატონო ნატა, მოგწონთ საქართველოს პარლამენტის ეროვნული ბიბლიოთეკის ლიტფორუმი “ებლიტფო”? რას შეცვლიდით? “ჟურნალისტის მონოლოგს” _ როდის დაგვიწერთ?
ნატა ვარადა:
გიორგი, ებლიტფო ხომ ეს წარსულია?! თუ ვცდები მაპატიე. არამეული ენასავით თუ იგი მარადიულად ცოცხალია, მაშინ გეტყვი, რომ ებლიტფო, იყო ძალიან კარგი უტრირების საშუალება, გაგეცნო და გენახა ფსიქოლოგიური ტიპაჟები სხვადასხვა ნიჭიერი და ნაკლებად ნიჭიერი ადამიანებისა. მონოლოგების დრო აღარ მაქვს, თან ჟურნალისტად ნაკლებად ვთვლი თავს.
გიორგი კილაძე: მოგწონთ თანამედროვე ქართული პოეზია, საერთოდ რას გვეტყვით ოცდამეერთე საუკუნის ქართულ პოეზიაზე? თქვენი აზრით, რა მდგომარეობაა ახლა და რა ელის მომავალში? “სავიზიტო ლექსი” თუ გაქვთ? რომელი? რატომ ეს და არა სხვა?
ნატა ვარადა:
თანამედროვე ქართული პოეზიაა დავით გურამიშვილის მიერ შვილად გამოცხადებული მისივე შექმნილი პოემა „დავითიანი“ და შოთა რუსთაველის უკვდავი ძეგლი. ნამდვილად კარგად წერს პოეტი და მხატვარი ესმა ონიანი თავის ჩანაწერებში ამ სიტყვის ირგვლივ: (ძველი რვეულებიდან) (ისევ გონებასთან დაკავშირებით) არაფერი არ მაღიზიანებს ისე, უფრო სწორად – მეცინება – სიტყვა „თანამედროვე”.. რამდენად რამდენად რამდენად უფრო თანამედროვეა ბარათაშვილი ახლანდელ პოეტებზე. ესენი შესაძლოა კოსმოსზე წერდნენ, ადამიანის მთვარეზე დაფრენაზე, რადიოტორებზე, როგორც სახლის დაგრეხილ ნერვებზე, ალუმინზე, მინაზე, თვითმფრინავზე, ფიზიკაზე, ატომზე; თავიანთ (ვითომდა) თანამედროვედ განერვიულებულ ფსიქიკაზე, ტელეფონების უეცარ ზარებზე, მაგრამ ესენი უიმედოდ უფრო მოძველებულნი არიან, გონების მუდმივ თანამედროვეობას უაღრესად ჩამორჩენილები.
ესმა ონიანი ყველაზე ცხადად და ნამდვილობით ასახავს დღევანდელ დღეს, მიუხედავად იმისა, რომ იგი 80-წლებში მოღვაწეობდა. აი, ეს არის მარადიულობის განსახიერება.
რაც შეეხება სავიზიტო ლექსს. ნუთუ ასეთი რამ არსებობს?! ეს ცოტა იუმორისტულ განწყობაზე მაყენებს. ძალიან ჰგავს, იმ პოზას, გამოთქმით რომ ჰკითხულობენ ავტორები საკუთარ ლექსებს.
გიორგი კილაძე: დღეს ბევრს საუბრობენ ქართული სალიტერატურო ენის პრობლემებზე… ლიტერატურულ ნაწარმოებებში გაჩნდა «“ჟარგონიც”. “ჟარგონი” ენისთვის ერთგვარი შემოლაწუნებასავითაა…” _ ბრძანა ბატონმა ბესომ. მწერალ ბაჩო კვირტიას აზრით, “ჟარგონი” მკითხველისთვის “შემოლაწუნებაა”, ქალბატონი მაკა თვლის, რომ “თუ ნაწარმოები მოითხოვს, ასეთ დროს შემომლაწუნებელს მეორე ლოყა უნდა მიუშვირო”. “ჟარგონი, ისე, როგორც ნებისმიერი გამოწვევა, ტექსტისთვის ორგანული უნდა იყოს, _ შორისდებულივით ორგანული. იმისთვის, რომ ეპატაჟი არ შეგვრჩეს ხელში” _ ქალაბტონი ნესტან კვინიკაძე… თქვენი კომენტარი.
ნატა ვარადა:
ჟარგონი ენისთვის აუცილებელი, მეტიც, სასიცოცხლო მნიშვნელობისაა. ჩემის აზრით, ეს შემოლაწუნებაზე მეტიცაა, ადვილი შესაძლებელია ტრანსში ჩავვარდე. ჟარგონი ენას კვებავს. თუ ცარიელი, ქუჩიდან მოთრეული სიტყვების გროვაა ტექსტში, ის ეპატაჟი კი არა უბრალოდ თრეშია და ისე, ყველაფერს აქვს არსებობის უფლება.
გიორგი კილაძე: მაინტერესებს, როგორია თქვენთვის წერის პროცესი, რას ნიშნავს და რაში გამოიხატება ლექსზე მუშაობა და საერთოდ, თვლი თუ არა საჭიროდ ამ უკანასკნელს?
ნატა ვარადა:
მე მგონია, რომ მუშაობა კარგი რამეა, ადამიანურობას და მორჩილებას ასწავლის, აგრეთვე ამპარტავნებაში ჩავარდნილებსაც ჰკურნავს. წერის პროცესი არის ძალიან ცხოვრებისეული, ჩვეულებრივი. სპეციალურად დილის რიტუალებს არ ვაწყობ და არც თეფშის დატრიალება და იოგას სანთლის პოზას არ ვიკავებ, როცა ლექსს ვწერ. რაც მოდის და რასაც ჩავავლებ ხოლმე, ის არის და ის. გაელვება მოწმენილ ცაზე – აი, ამას შევადარებდი.
ხშირად, გულ-ალალად გამცინებია, როგორ წნეხავენ სიტყვებს და ამას მერე ეძახიან ლექსზე მუშაობის პროცესს, მე მაპატიეთ და ეს უფრო სადო-მაზოხიზმია და ლიტერატურას, ყველაზე მეტად უნდა ეჯავრებოდეს ეს ფსიქოლოგიური მდგომარეობა.
გიორგი კილაძე: “მომწონს (თანამედროვე ქართული პოეზია) ერთი მხრივ თუმცა მეორე მხრივ ძალიან დიდი გავლენებია ერთმანეთის სხვადასხვა ავტორში” _ თქვენი კომენტარი.
ნატა ვარადა:
გავლენები ეს არის, ასევე, ლიტერატურის თანმდევი პროცესი. არ მჯერა იმ ლიტერატორის, ვინც ამბობს, რომ გავლენებისგან შორს არის. ჩვენ ვცხოვრობთ ერთ ეპოქალურ დროში, გვაქვს საერთო ტკივილები და განცდები, ვართ დაახლოებულნი და მოწამლული სამშობლოს მომაკვდავის ხილვით, მითხარი ახლა, სადმე არ გადავიკვეთებით ამდენი პარალელის გამო?! არის ასეთი რამ კიდევ, მიგნება ფიქრის და აზრის, გნებავთ მეტაფორის, ორი მოაზროვნის მიერ ერთდროში, მაგრამ სხვადასხვა სივრცეში, ერთმანეთისგან დამოუკიდებლად, ასეც ხდება. აი, საღამოს ცხრაზე მომიწია სამსახურიდან გამოსვლა. ვდგავარ ცარიელ ქუჩაში, მთვარე ანათებს და ვხედავ ისეთი ნათელია, ლურჯია ცა. საიდანღაც უნებურად გავიფიქრე, ჰაერის დანახვა შემიძლია-მეთქი, ოღონდ ძალიან გამჭირვალეა-მეთქი და თან, ეს სილურჯე და მეთქი აბრეშუმივით ნაზია-მეთქი ცა და რა გამოვიდა, თუ იცი?! ჰაერი ლურჯი აბრეშუმია. მერე კიდევ კარგი გამახსენდა გალაკტიონი, თორემ, მე რომ ეს, რომელიმე ვირტუალურ ფორუმზე ამეტვირთა ლექსის ფორმატში, წარმოგიდგენია რა ზღაპრებს შესთხზავდნენ?!
ზოგიერთი ჩვენი დროის ვაი მწერალ-პოეტესა, თუ ნახავს რაიმეს თავის ახლად მოჩხაპნილ ლექსში სხვა პოეტის ლექსის მსგავსს, აყვირდება ცრუ პოპულისტურ ჩანახატებს შეთხზავს, არიქაა, ვაი-უშველებელი მჭირს, პლაგიატები მდევნიან, ნევროტულ სიცილს დაიმართებს და კრუნჩხვებამდე მივა – ეს უბრალოდ, დიდი გოიმობაა.
გიორგი კილაძე: დღეს მნიშვნელოვნად გაიზარდა ქალ პროზაიკოსთა რიცხვი. არსებობს თუ არა რაიმე დამახასიათებელი ნიშანი, თემა, რომელიც ქართველ ქალ პროზაიკოსებს გამოარჩევს მამაკაცი პროზაიკოსებისგან? მწერალი მაკა მიქელაძე თვლის, რომ “მამაკაცების მოთხრობების ნაწილი უფრო თავმობმულია და ნაკლებ მელოდრამატული, სამაგიეროდ ქალების პროზა _ უფრო ინტუიტურია, ხშირად მამაკაცურზე თამამიც, თითქმის ყველა აკრძალული თემა, პირველად ქალებმა წამოწიეს, ვერ მიაჩუმათეს.” ეთანხმები თუ არა? რატომ?
ნატა ვარადა:
საკითხის ასე დასმა არაა სწორი, შენ ნუ გეწყინება, გიორგი. თუ ტექსტში იგრძნობა სექსი, კი არადა სქესი, მაშინ დამერწმუნე, ეს არაა კარგის ნიშანი. იცი, მე ვფიქრობ რომ მწერალი შემოქმედებითი ღწვის დროს არანაირ სქესს არ მიეკუთვნება. იგი არის ისე, როგორც პირველქმნილი ადამი, ევასთან შესისხლხორცებული და გარშემო კი ყველაფერი ლიტერატურაა, ოღონდ ბეწვის ხიდზე გავლა-გამოვლა სჭირია, რომ მაკულატურად არ გა-და-იქცეს.
გიორგი კილაძე: “თვითირონია, იუმორი და კიდევ ბევრი რამ აკლია მაინც დღეს ლიტერატურას. აკლია ოჯხური პრობლემები, მოზარდი. აკლია გმირი, რომელიც დიად იდეალს ეწირება და ადამიანებსაც აძლევს ამ ყოველდღიურობის რუტინიდან დახსნის საშუალებას, წუთით მაინც… აკლია ბუნებისა და ადამიანის ურთიერთობის მადლი, დაცლილი სოფლის თემა, მიტოვებული წიაღის თემა, აკლია ფულის დიქტატისადმი პროტესტის თემები.. “ – თქვენი კომენტარი.
ნატა ვარადა:
არაფერიც არ აკლია. პირიქით, ყველაფერი ზომაზე მეტადაც კი არის. წამკითხველი აკლია, კარგი მკითხველი, დანარჩენი ყველაფერი თავის ადგილზეა.ბ ნახე რა მაგარ რამეებს წერს თამთა მელაშვილი?! ეპოქალურ რამეს. წაგიკითხავს მის წიგნზე, ნორმალურს ვინ ჩივის და რაიმე სახის კრიტიკული წერილი?! არა? რატომ?! მითხარი, ახლა, ვის რა აკლია.
გიორგი კილაძე: ეროვნული ბიბლიოთეკის ლიტფორუმ “ებლიტფოზე”, მშვენიერი პროექტი დაიწყო _ “ხელნაწერი “ვეფხისტყაოსანი”. კითხვას არ დაგისვამთ… უბრალოდ, “ვეფხისტყაოსანზე” მესაუბრეთ…
ნატა ვარადა:
არ ვიცი, რა შეიძლება ვთქვა ახალი და ჯერუთქმელი ამ უკვდავ პოემაზე. ერთია, ვეთანხმები ელგუჯა მაღრაძის ვერსიას, რომ ავტორმა ჰიმნოგრაფიულ საგალობლებს და მგონი, თვით სახარებასაც კი აჯობა თავის დროზე. უბრალო ხალხის სიმღერის, შაირის კილოზე დაწერილი მარადიული ღირებულებების ასახვა – არა მგონია შოთა რუსთველის მარკეტინგული გათვლა ყოფილიყო. როგორც ჩანს, ქართველებს, თავიაანთ იავარქმნილ წარსულში, უფალმა ამ დიდი საჩუქრით გაუქვითა და დაგვაჯილდოვა და ვეფხისტყაოსანი გვისახსოვრა.
გიორგი კილაძე: საუბარი კრიტიკის თემით განვაგრძოთ. კრიტიკოსს ლიტერატურულ ცხოვრებაში სიმძაფრე შემოაქვს. რამდენად იგრძნობა დღეს ეს სიმძაფრე, თუ ჰყავს დღეს ლიტერატურას კრიტიკოსები, შემფასებლები?
ნატა ვარადა:
სად არიან კრიტიკოსები?! დღეს რაც ყველაზე მეტად გვაკლია, სწორედ კრიტიკის უქონლობაა. წელს საბაზე იყო სწორედ ეს ნომინაცია დაშვებული, ცხრა წლის მანძილზე პირველად. შესაძლებელია საბამ წაახალისოს ლიტერატურათმცოდნენი. რა თქმა უნდა, არ ვგულისხმობ უკვე კლასიკოსად აღიარებულ როსტომ ჩხეიძეს, რომელიც თითქმის უკანასკნელი მოჰიკანივით დაუღალავად, უშრეტი კალმით წერს და წერს ძალიან სასარგებლო წერილებს და რეცენზიებს, გამოთქვამს თვალსაზრისებს და ვარაუდებს. ჩემი წიგნის წინასიტყვაობაში იმდენად ნათლად აღწერა ჩემი შემოქმედებითი ლაბორატორია, რომ თავადვე ახლებულად წამაკითხა ლექსები და საერთოდ, ჩემს შემოქმედებაზე, რამდენიმე ძალიან კარგი წერილი არსებობს, ამ მხრივ მართლაც გამიმართლა, რადგან ისინი არიან: ნინო სადღობელაშვილი, მაია ჯალიაშვილი, ნანა კუცია.
ამ ბოლო დროს გამოჩნდა სოფიო წულაია. საინტერესო ანალიზს გვთავაზობს ახალი ტექსტებისას.
გიორგი კილაძე: საუბარი ლიტერატურული კონკურსების თემით განვაგრძოთ. ზოგადად, რას ფიქრობ ლიტ.კონკურსებზე. რამდენად ობიექტურად იმართება საქართველოში?
ნატა ვარადა:
აუცილებელია ლიტერატურაში, როგორც ხელოვნების სხვა ნებისმიერ სინთეზურ თუ არასინთეზურ დარგში კონკურსების არსებობა.
ობიექტურობა არ ვიცი და მე პირადად, პატარა ექსპერიმენტი ჩავუტარე საკუთარ თავს. Eეს წელი გამოვაცხადე კონკურსების ექსპერიმენტის წლად. მოკლედ, თუ სადმე გამოცხადდა რაიმე სახის კონკურსი, უმეტესობაში მივიღე მონაწილეობა და რა?! აღმოჩნდა რომ საქართველოში ყვავ-კოდალ-ჩხიკვის მამიდობა ძალაშია. ჩემი სუბიექტური დასკვნაა, ჩემდა თავად არანაირ ლიტ.კონკურსში მონაწილეობას არ მივიღებ. აი, სილამაზის კონკურსზე, კი ბატონოო. იქ მაინც წინასწარ იცი რა მოხდება და ამას ჟიური და ორგანიზატორი ვირტოუზული შემართებით არ ნიღბავს. (აქაც ვიცინი).
გიორგი კილაძე: თქვენ რომ ლიტერატურული ჟურნალის რედაქტორი იყოთ…
ნატა ვარადა:
დარწმუნებული იყავი, რომ ჩემს ჟურნალში ლიტერატურულ-ხელოსნური, ძალით შეთითხნილი არ გაჭაჭანდება.
გიორგი კილაძე: რამდენად ჩანს მწერალი თავის ნაწერში?
ნატა ვარადა:
მაქსიმალურად. დიახ. მწერალი ანარეკლია თავისი თავისა, თავისავე ნაწარმოებში. მე მაშინვე ვხვდები, ამა თუ იმ ნაწარმოების ქმნის პროცესში, როგორი სულიერი მდგომარეობა ჰქონდა ავტორს.
გიორგი კილაძე: კინორეჟისორი რომ იყო, რომელ ლიტნაწარმოებს გადაიღებდი?
ნატა ვარადა:
იცი, რა, მე გადავიღებდი ავტობიოგრაფიულ სცენარს. ეს ხუმრობით. ისე, ფილმ „ჩიორას“ სცენარს გავაგრძელებდი, თუ არ ვცდები რუსია ავტორი ფილმის სცენარისტი. გადავიღებდი ახალ სოხუმში როგორ ჩადიან მარის და ნიკას შვილები და იქ ხვდებათ ჩიორა, რომელიც არსად წასულა და მოლოდინის უწყვეტი ძაფით თმაგათეთრებული ბერიკაცი ახალ თაობას ფანტასტიურ არდადეგებს მოუწყობთ.
გიორგი კილაძე: დაასრულე: მიყვარს მწერალი რომელიც…
ნატა ვარადა:
რომელი ერთი?! (აქაც ვიცინი).
გიორგი კილაძე: “კაცი, რომელსაც ლიტერატურა ძლიერ უყვარდა” მეოცე საუკუნის სამოცდაათიანი წლების დასაწყისში დაიწერა. მას შემდეგ დიდი დრო გავიდა, თითქმის 40 წელი. როგორ ფიქრობ, რით ჰგავს თანამედროვე ლიტერატურისმოყვარული კაცი ვასიკო კეჟერაძეს. ჰგავს კი საერთოდ? “კარცერ ლუქსის”, უფრო ზუსტად წიგნის “იძულებით” შეყვარების იდეაზე რას მეტყვით?
ნატა ვარადა:
გურამ დოჩანაშვილი უსაყვარლესი ადამიანია. მისი საუბარი და ინტერვიუები ძალიან მიყვარს,მაგრამ იძულებამ, მით უმეტეს სიყვარულში, არა მგონია გაამართლოს.
გიორგი კილაძე: და ბოლოს რას ეკითხებით ყველაზე ხშირად საკუთარ თავს და პასუხი ჯერჯერობით არ იცი? აქვე, კითხვა რომლის პასუხი ზუსტად იცი? (ლიტერატურაზე გეკითხებით რა თქმა უნდა.
ნატა ვარადა:
ერთი ვიცი, რომ შვილს აუცილებლად გავაჩენ. სხვა შეკითხვები საკუთარ თავთან არ მაქვს, ჯერჯერობით.
Comments
Post a Comment